انواع نگهداری و تعمیرات

انواع نگهداری و تعمیرات از مباحث مهم و غیرقابل انکار در صنعت ماشین‌آلات، کارخانجات، مکانیک و … است. روش‌های مختلفی برای نگهداری و تعمیرات ذکر شده که هر کدام از این روش‌ها مزایای زیادی برای صاحبان صنعت به همراه دارند. ضمن اینکه از وقوع خسارت‌های احتمالی و از کار افتادگی دستگاه جلوگیری به عمل می‌آورند. انواع نگهداری و تعمیرات در سه دسته کلی قابل تقسیم بندی است: روش‌های پیش از وقوع، روش‌های بعد از وقوع و روش‌های مدرن

اجرای درست این تکنیک به افزایش راندمان تولید دستگاه ها، کاهش زیان های ناشی از توقفات، سازماندهی پرسنل بخش تعمیرات و … منجر خواهد شد. اجرای روش‌های نگهدار و تعمیراتِ پیش وقوع، بعد از وقوع و روشهای مدرن به تنهایی اثرگذار نخواهند بود. جهت کاهش نقاط ضعف و ارتقائ کیفیت خروجی سیستم باید هر دستگاه روند مشخص و مدونی داشته باشد. این روند بصورت سیستمی و مکانیزه اجرا گردد استفاده از فرم های نگهداری و تعمیرات چه بصورت فیزیکی و چه بصورت نرم افزاری تاثیر بسزایی در بهبود این روند ایفا می‌نماید. در کنار سایر مزیت‌های این تکنیک میزان وابستگی به نیروی انسانی را بطور چشم گیری کاهش می‌دهد.

فهرست مطالب

 

روش‌های نگهداری و تعمیرات

• نگهداری و تعمیرات اصلاحی ( Corrective Maintenance )
• نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست ( Breakdown Maintenance )
• نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه ( preventive Maintenance; PM)
• نگهداری و تعمیرات پیشگویانه(Predictive Maintenance; PDM)
• نگهداری و تعمیرات بهره‌ور جامع ( Total Productive Maintenance; TPM)
• نگهداری و تعمیرات ناب ( Lean Maintenance)

 

آیا می خواهید قابلیت های یک نرم افزار نگهداری و تعمیرات را رایگان بررسی و از مشاوره کارشناسان ما بهره مند شوید؟

دموی نرم افزار CMMS

معرفی انواع تعمیرات نگهداری

روش‌های تعمیرات و نگهداری در سه گروه کلی سنتی(بعد از وقوع)، مدرن و پیشگیرانه(پیش از وقوع) تقسیم می‌شود. تعمیرات اصلاحی و مبتنی بر شکست جزء گروه تعمیرات سنتی، تعمیرات پیش‌گویانه و پیشگیرانه جزء گروه پیشگیرانه و تعمیرات ناب و بهره‌ور جامع جزء تعمیرات جدید است.

تعمیرات اصلاحی

نگهداری و تعمیرات اصلاحی از قدمت قابل توجهی برخوردار بوده و به قبل از جنگ جهانی دوم مربوط می‌شود. این روش به معنای واقعی کلمه یک نوع تعمیرات است. چون تنها در صورت به وقوع پیوستن خرابی از آن استفاده می‌شود.

تفاوت تعمیرات اصلاحی و تعمیرات پیشگیرانه

بین تعمیرات اصلاحی و تعمیرات پیشگیرانه تفاوت زیادی وجود دارد. در واقع تعمیرات اصلاحی (CM) در هنگام بروز مشکل و خطا مورد استفاده قرار می‌گیرد اما تعمیرات پیشگیرانه برای جلوگیری از وقوع خرابی اهمیت دارد. تعمیرات اصلاحی نسبت به تعمیرات اضطراری منظم‌تر هستند و به شکل برنامه‌ریزی شده انجام می‌شوند. تعمیرات CM ماشین‌آلات و دستگاه‌ها را در وضعیت بهینه و مطلوب حفظ می‌کند. تعمیرات اصلاحی از انواع روش‌های نگهداری و تعمیرات به صرفه و اقتصادی است.

کاربرد تعمیرات اصلاحی

برای ارزیابی عملکرد انواع نگهداری و تعمیرات اصلاحی، باید بر روی هزینه‌های ماشین‌آلات، تجهیزات و میزان طول عمر آن‌ها متمرکز شد. تعمیرات اصلاحی می‌تواند به عنوان بخشی از تعمیرات پیشگیرانه مورد توجه باشد. در واقع این روش برای حذف وقوع خرابی‌های اضطراری، تعمیرات غیرمهم و افزایش عملکرد بهینه دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تعمیرات اصلاحی دایره کارکردی وسیعی را شامل می‌شوند. این تعمیرات می‌تواند مربوط به بخش مکانیکی، الکترونیکی یا الکتریکی دستگاه باشد. در جریان پروسه تعمیرات CM همچنین باید تمام مشکلات مربوط به بازدهی، کیفیت محصول و ظرفیت تولید نیز مورد بررسی و واکاوی قرار بگیرد.

معرفی انواع نگهداری و تعمیرات اصلاحی

تعمیرات اصلاحی در پنج دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شود:

• برطرف کردن خرابی

(در این نوع تعمیرات ماشین‌آلات خراب شده به وضعیت عملیاتی خود باز می‌گردد)

• استفاده مجدد

(قطعات کاملاً خراب شده و نیازمند به تعویض کنار گذاشته می‎شوند و قطعات دیگری را برای استفاده مجدد انتخاب می‌کنیم)

• بازسازی

(در این روش سعی داریم ماشین‌آلات را به نزدیک‌ترین وضعیت استاندارد برسانیم. این وضعیت استاندارد به طول عمر دستگاه، عملکرد و حالت استاندارد ظاهری دستگاه مربوط می‌شود. بازسازی شامل جداسازی و تفکیک قطعات و تجهیزات دستگاه، تست کارکرد و سلامت قطعات، تعویض و تعمیرات قطعات، اسمبل و مونتاژ مجدد قطعات و اجرای تست نهایی کارکرد دستگاه است)

• اعمال تعمیرات بنیادی

( با این روش، تعمیرات بنیادی و اصلی بر روی دستگاه پیاده‌سازی می‌شود. این تعمیرات متناسب با استانداردهای دستگاه انجام می‌شود)

• سرویس کردن

(سرویس کردن به عنوان نتیجه تعمیرات اصلاحی مورد اهمیت است. در واقع سرویس کردن برای تکمیل فرآیند تعمیرات و آماده سازی قطعات جهت انجام کار مورد توجه قرار می‌گیرد. تعویض روغن، شارژ تجهیزات، هواگیری، رنگ کردن قطعات و … از جمله اقدامات مربوط به سرویس کردن است)

 

مراحل مختلف تعمیرات اصلاحی

• در مرحله اول تعمیرات اصلاحی، عیب‌یابی لازم برای دستگاه انجام شده و خرابی دستگاه تشخیص داده می‌شود.
• در مرحله بعدی تمرکز بر روی بخش خاصی از تعمیرات انجام می‌شود.
• در مرحله سوم خرابی و مشکل به وجود آمده در دستگاه به خوبی آنالیز و بررسی می‌شود.
• در مرحله چهارم تعمیرات اصلاحی، فرآیندهای مختلف و مورد نیاز دستگاه نظیر تعویض قطعه، تعمیر یا اصلاح انجام می‌گیرد.
• در گام بعدی تجهیزات دستگاه به حالت استاندارد عملیاتی برگشت داده می‌شود.

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه

روش تعمیرات پیشگیرانه از انواع نگهداری و تعمیرات ماشین‌آلات صنعتی است. این فعالیت‌ها برای کنترل تعمیرات و پیشگیری از خرابی مورد توجه قرار می‌گیرد. روش‌های پیشگیرانه می‌توانند بر روی سرویس و نگهداری یا تعمیر متمرکز شوند. در واقع در انواع نگهداری و تعمیرات از بروز رخدادها و خرابی‌های ناگهانی جلوگیری می‎شود و روند کار کاملاً برنامه‌ریزی شده است. تعمیرات پیشگیرانه شامل فرآیندهایی نظیر روانکاری، تعویض کردن قطعات، سرویس، بازدید، بررسی، بالانس کردن و آچارکشی می‌شود.

نگهداری و تعمیرات پیشگویانه

تعمیرات پیشگویانه و پیشگیرانه در دسته انواع نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه قرار می‌گیرند. روش‌های پیشگویانه متناسب با وضعیت تجهیزات مورد توجه قرار می‌گیرد. دریافت داده‌های آماری از عملکرد دستگاه، امکان پیش‌بینی خرابی احتمالی قطعات را فراهم می‌آورد. زمانی که وقوع نقص در تجهیزات و قطعات محرز شد، حالا باید واحد نت برنامه‌های تعمیراتی پیشگیرانه را در یک زمان برنامه‌ریزی شده به اجرا درآورد.

 

نگهداری و تعمیرات جامع بهره‌ ور

نت بهره ور فراگیر TPM از انواع نگهداری و تعمیرات است. این نوع تعمیرات و نگهداری برای عملکرد بهینه دستگاه و ماشین‌ آلات مورد توجه قرار می‌گیرد. در این پروسه مدیریت لازم در مورد توانایی‌های دستگاه و صرفه‌جویی در پرداخت هزینه‌ها انجام می‌شود.

تعمیرات بهره‌ ور جامع دید وسیع و کلی در زمینه تعمیرات دارد. در واقع این نوع تعمیرات طبق نظر سایر کارکنان و کارمندان انجام می‌شود. تیم نگهداری و تعمیرات تنها افراد تصمیم گیرنده نیستند. این تعمیرات با صلاح دید و تشخیص سایر افراد متخصص انجام می‌شود. چنین تعمیراتی دید همه جانبه دارند و از تخصص تمام کارمندان بهره‌مند می‌شوند.

انواع نگهداری و تعمیرات بهره‌ور به شکل روزمره و روتین اعمال می‌شوند. بهره‌وری از مهارت و تخصص تمام کارمندان باعث کارکرد مطلوب و بهینه دستگاه و ماشین‌آلات می‌شود. تعمیرات بهره‌ور جامع را با نام اختصاری TPM می‌شناسند. مزیت بهره‌مندی از تعمیرات TPM شامل:

• دستگاه به‌ندرت دچار خرابی یا تعمیر می‌شود.
• با اعمال تعمیرات بهره‌ور، احتمال وقوع حادثه در حین کار با دستگاه کمتر می‌شود.

 

نگهداری و تعمیرات ناب

نگهداری و تعمیرات ناب بر روی ابتکار و نوآوری تمرکز زیادی دارد. این نوع تعمیرات شرکت‌ها و صنایع را به سوی بازدهی بالا و افزایش تولید سوق می‌دهد. نگهداری و تعمیرات ناب بر روی پروسه‌های تولید متمرکز هستند. اگر وضعیت تجهیزات کارخانه یا کارگاه در بالاترین کیفیت و بهترین عملکرد باشد، افزایش تولید و بازدهی بالا را خواهیم داشت. در تعمیرات ناب، بازدهی کارخانه و صنایع به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌شود که راندمان امروز از روز گذشته کمتر نباشد.

 

جمع بندی

انواع نگهداری و تجهیزات برای تجهیزات، ماشین‌آلات و دستگاه‌های صنعتی استفاده می‌شود. این دستگاه با قیمت بسیار بالایی عرضه می‌شوند و نیاز به سرویس و نگهداری دوره‌ای دارند. روشهای نگهداری و تعمیرات مختلف بوده و با توجه به شرایط و امکانات انجام می‌شوند. به طور کلی روش‌های تعمیرات و نگهداری در سه بخش سنتی، مدرن و پیشگیرانه انجام می‌گیرد.

امروزه استفاده از تکنیک های قوی‌تر در مبحث تعمیرات نگهداری رواج دارد، یکی از این تکنیک ها که بیشتر در تجهیزات خط ثابت کارخانجات کاربرد دارد تعمیر و نگهداری بر اساس وضعیت (Condition based monitoring) می‌باشد. همانطور که در این مقاله اشاره شد، این تکنیک با هدف شناسایی خرابی احتمالی در قطعات مستهلک و پرکاربرد بکار گرفته می‌شود تا قبل از خرابی و شکست شناسایی و اقدامات لازم جهت جلوگیری از وقوع خرابی اعمال گردد.

در حال حاضر روش‌های مدرن همچون روش نگهداری و تعمیرات تجویزی اهمیت و محبوبیت زیادی دارند. این روش‌ها می‌توانند کاهش هزینه‌های سرویس و نگهداری را به شکل مطلوب‌تری به همراه داشته باشند و عملکرد بهینه دستگاه‌ها را افزایش دهند.